ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ
Το εμπορικό σήμα μιας επιχείρησης, το οποίο διακρίνει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της από τα αντίστοιχα άλλων επιχειρήσεων, αποτελεί προϊόν διανοητικής ιδιοκτησίας και άυλο περιουσιακό στοιχείο του δικαιούχου. Για την προστασία, λοιπόν, της φήμης και της ποιότητας των προϊόντων ή υπηρεσιών μιας επιχείρησης απαιτείται η κατοχύρωση του εμπορικού της σήματος. Η κατοχύρωση παρέχει στο δικαιούχο του το δικαίωμα της αποκλειστικής χρήσης του στα προϊόντα ή τις υπηρεσίες του και προστατεύει τα δικαιώματά του έναντι τρίτων μη δικαιούχων – ανταγωνιστών.
Πριν την κατάθεση της δήλωσης καταχώρησης απαιτείται νομικός προέλεγχος της διαθεσιμότητας του εμπορικού σήματος, που αφορά όχι απλά στη διαπίστωση μη ύπαρξης ίδιου σήματος για παρεμφερή προϊόντα ή υπηρεσίες, αλλά και στην εκτίμηση των τυχόν παρεμφερών εμπορικών σημάτων, έτσι ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος σύγχυσης, λόγος για τον οποίο μπορεί να απορριφθεί η αίτηση[1]. Επιπλέον, θα πρέπει να ελεγχθεί ότι το σήμα δεν υπόκειται σε μια από τις δεκαπέντε περιπτώσεις απόλυτων απαράδεκτων του Ν. 4679/2020 για το εθνικό εμπορικό σήμα[2], όπως επίσης και να ταξινομηθεί το σήμα προσεκτικά στις σωστές κλάσεις, δηλαδή στις κατηγορίες των προϊόντων ή υπηρεσιών στις οποίες κατατάσσεται, ώστε να υπάρχει πλήρης νομική κάλυψη.
Η κατοχύρωση του εμπορικού σήματος μπορεί να γίνει σε εθνικό, ευρωπαϊκό ή/και σε διεθνές επίπεδο, αναλόγως το εύρος δραστηριοποίησης και προστασίας που ενδιαφέρει την εκάστοτε επιχείρηση.
α) Για την κατοχύρωση του εθνικού σήματος και την προστασία του στην Ελληνική Επικράτεια απαιτείται κατάθεση δήλωσης στο μητρώο σημάτων του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.). Μετά την κατάθεση Εθνικού Σήματος, εάν πληρούνται οι τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις του Ν. 4679/2020, η δήλωση γίνεται δεκτή και δημοσιεύεται η σχετική απόφαση, ενώ μετά το πέρας τριών μηνών, εφόσον δεν έχει ασκηθεί ανακοπή από τρίτο μέρος, το σήμα οριστικοποιείται και κατοχυρώνεται στο μητρώο σημάτων. Η καταχώριση του σήματος διαρκεί για δέκα έτη, οπότε και πρέπει ανανεώνεται.
β) Για την κατοχύρωση ευρωπαϊκού σήματος, κατατίθεται μια αίτηση για όλα τα κράτη – μέλη στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO). Εφόσον πληρούνται οι τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις και δεν ασκηθεί ανακοπή, η αίτηση γίνεται δεκτή και η κατοχύρωση παράγει αποτελέσματα σε όλα τα σημερινά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου και προστατεύεται. Αφού ολοκληρωθεί η καταχώριση, το σήμα ισχύει για 10 χρόνια και μπορεί να ανανεώνεται επ’ αόριστον.
γ) Για την κατοχύρωση διεθνούς σήματος γίνεται δήλωση καταχώρισης στον Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO), ο οποίος φροντίζει ώστε το σήμα να διαβιβαστεί και να εξεταστεί ως κατάθεση σήματος σε όσες συμβαλλόμενες χώρες επιθυμεί ο δικαιούχος[3]. Η διαδικασία καταχώρησης σήματος σε διεθνές επίπεδο προϋποθέτει την προηγούμενη κατάθεση αίτησης κατοχύρωσης εθνικού ή ευρωπαϊκού σήματος.
[1] Ο κίνδυνος σύγχυσης αποτελεί σχετικό λόγο απαραδέκτου, δηλαδή προβάλλεται κατ’ αρχήν μόνο από το δικαιούχο του προγενέστερου σήματος.
[2] όμοιες ρυθμίσεις υπάρχουν και στον Κανονισμό 2017/100 ΕΕ για το ευρωπαϊκό εμπορικό σήμα
[3] Το Διεθνές σήμα δεν είναι, λοιπόν, ένα σήμα που ισχύει σε όλον τον κόσμο.