ΤΟ ΔΕΔΙΚΑΣΜΕΝΟ ΤΗΣ ΔΙΑΤΑΓΗΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΕΝ ΜΕΣΩ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ COVID-19

Μία Διαταγή Πληρωμής αποκτά ισχύ δεδικασμένου στις κάτωθι περιπτώσεις:

α) Εάν ασκηθεί επ’ αυτής εμπρόθεσμα ανακοπή εντός 15 ημερών από την πρώτη (α’) επίδοση αυτής στον οφειλέτη (632 ΚΠολΔ) ή εντός 30 ημερών για κατοίκους εξωτερικού και πρόσωπα αγνώστου διαμονής που έχουν ορίσει αντίκλητο στην Ελλάδα, και απορριφθεί τελεσίδικα για ουσιαστικούς λόγους.

β) Εάν παρέλθουν 15 ημέρες από την δεύτερη (β’) επίδοση αυτής στον οφειλέτη (είτε προς γνώση και για τις νόμιμες συνέπειες είτε με επιταγή προς πληρωμή), χωρίς να ασκηθεί επ’ αυτής ανακοπή (633 παρ. 2 ΚΠολΔ) ή εάν η ασκηθείσα ανακοπή απορριφθεί τελεσίδικα για ουσιαστικούς λόγους.

Εντούτοις, υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων, λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης του ιού COVID-19 και εν μέσω πανδημίας, κρίθηκε αναγκαίο να ανασταλούν όλες οι νόμιμες και διαδικαστικές προθεσμίες για τη διενέργεια διαδικαστικών και εξώδικων πράξεων, μεταξύ των οποίων και οι ανωτέρω.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το την παρ. 1 του αρ. 74 του Ν. 4690/2020 «Διατάξεις για την επαναλειτουργία των πολιτικών δικαστηρίων και τη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης», ορίζονται τα εξής: «Το χρονικό διάστηµα της επιβολής του µέτρου της προσωρινής αναστολής της λειτουργίας των δικαστηρίων και των εισαγγελιών της Χώρας (13.3.2020 – 31.5.2020) δεν υπολογίζεται στις νόµιµες και δικαστικές προθεσµίες για τη διενέργεια διαδικαστικών και εξώδικων πράξεων, καθώς και άλλων ενεργειών ενώπιον των δικαστηρίων, συµβολαιογράφων ως υπαλλήλων του πλειστηριασµού, υποθηκοφυλακείων, κτηµατολογικών γραφείων και άλλων τρίτων προσώπων. Μετά τη λήξη της παραπάνω αναστολής οι προθεσµίες αυτές τρέχουν για όσο χρονικό διάστηµα υπολείπεται για να συµπληρωθεί η αντίστοιχη προβλεπόµενη από τον νόµο προθεσµία. Ειδικότερα οι προθεσµίες της παρ. 2 του άρθρου 215, των παρ. 1 και 2 του 237 και του άρθρου 238 του Κώδικα Πολιτικής Δικονοµίας (ΚΠολΔ), καθώς και οι προθεσµίες άσκησης ανακοπών, µε εξαίρεση τις προθεσµίες άρθρου 934 του ΚΠολΔ, ένδικων µέσων και πρόσθετων λόγων δεν συµπληρώνονται, αν δεν παρέλθουν επιπλέον τριάντα (30) ηµέρες από την προβλεπόµενη λήξη τους.»

Και ειδικότερα:

• Επί ανακοπών κατά Δ/Π:

Στις παραπάνω περιπτώσεις ανακοπών κατά Δ/Π, εάν η διαταγή πληρωμής είχε επιδοθεί ώστε η προθεσμία για την άσκηση ανακοπής επ’ αυτής να είχε εκκινήσει πριν την έναρξη του χρονικού διαστήματος της αναστολής (13.3.2020 – 31.5.2020), αυτή αναστέλλεται για το χρονικό διάστημα 13.3.2020 – 31.5.2020 και συνεχίζει να τρέχει από 01.06.2020 για όσο χρόνο υπολείπεται έως τη συμπλήρωση των 15 ημερών. Η προθεσμία αυτή δεν συμπληρώνεται εάν δεν παρέλθουν επιπλέον 30 ημέρες από την προβλεπόμενη λήξη της, εκτός αν πρόκειται για ανακοπή του αρ. 933-934 ΚΠολΔ.

• Επί εφέσεων επί ανακοπών κατά Δ/Π:

Στην περίπτωση που έχει δημοσιευτεί απόφαση που απορρίπτει την ανακοπή οφειλέτη κατά της Δ/Π:

1. Εάν η απόφαση έχει επιδοθεί, την επομένη εκκινεί η γνήσια προθεσμία των 30 ημερών ή 60 ημερών για κατοίκους εξωτερικού και πρόσωπα αγνώστου διαμονής (αρ. 518 παρ. 1 ΚΠολΔ) για την άσκηση έφεσης από τον οφειλέτη. Δηλαδή, εάν η προθεσμία είχε εκκινήσει πριν την 13.03.2020, αναστέλλεται έως 31.5.2020 και συνεχίζει να τρέχει από 01.06.2020 για όσο χρόνο υπολείπεται έως τη συμπλήρωση των 30 (ή 60) ημερών. Η προθεσμία αυτή δεν συμπληρώνεται εάν δεν παρέλθουν επιπλέον 30 ημέρες από την προβλεπόμενη λήξη της.
2. Εάν η απόφαση δεν έχει επιδοθεί, εκκινεί η καταχρηστική προθεσμία για την άσκηση της έφεσης, η οποία είναι διετής για αποφάσεις που δημοσιεύτηκαν μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4335/2015 (αρ. 518 παρ. 2 ΚΠολΔ) (αμφ.), πλην αν ο οφειλέτης δεν είχε παραστεί κατά τη συζήτηση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τη θεωρία, γενικά στις καταχρηστικές προθεσμίες δεν εφαρμόζονται όλοι οι κανόνες που ρυθμίζουν τις δικονομικές προθεσμίες (λχ. οι διατάξεις για τη διακοπή, την αναστολή, την παράταση ή τη σύντμηση προθεσμιών). Ωστόσο, κατά την ορθότερη άποψη, η οποία είναι σύμφωνη τόσο με το γράμμα όσο και με το πνεύμα του αρ. 74 του Ν. 4690/2020, προκύπτει ότι εν προκειμένω η αναστολή όλων των νόμιμων και διαδικαστικών προθεσμιών καταλαμβάνει και τις καταχρηστικές προθεσμίες των ενδίκων μέσων της έφεσης, της αναψηλάφησης και της αναίρεσης. Επομένως, εν προκειμένω, αφαιρείται από τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα ο χρόνος της αναστολής.

Συνεπώς και σε αυτή την περίπτωση, εάν η προθεσμία είχε εκκινήσει πριν την 13.03.2020, αναστέλλεται έως 31.5.2020 και συνεχίζει να τρέχει από 01.06.2020 για όσο χρόνο υπολείπεται έως τη συμπλήρωση των 2 ετών. Η προθεσμία αυτή δεν συμπληρώνεται εάν δεν παρέλθουν επιπλέον 30 ημέρες από την προβλεπόμενη λήξη της.

Όσον αφορά δε το χρονικό διάστημα των δικαστικών διακοπών από 1 έως 31 Αυγούστου, κατά το αρ. 147 ΚΠολΔ όλες οι παραπάνω προθεσμίες άσκησης ανακοπής και έφεσης επίσης αναστέλλονται κατά το διάστημα αυτό, πλην της διετούς καταχρηστικής προθεσμίας του αρ. 518 παρ. 2 ΚΠολΔ.

Τα παραπάνω ζητήματα έχουν μεγάλη πρακτική σημασία όσον αφορά την τροπή μιας προσημείωσης που ενδεχομένως ασφαλίζει την απαίτηση σε υποθήκη, δεδομένου ότι μόλις η Διαταγή Πληρωμής αποκτήσει δεδικασμένο, εκκινεί η αποσβεστική προθεσμία των 90 ημερών για την τροπή της προσημείωσης σε υποθήκη (ΑΚ 1323). Οφείλουν δε οι δανειστές να μεριμνούν για την εμπρόθεσμη τροπή των προσημειώσεών που έχουν εγγράψει, καθώς μετά την πάροδο άπρακτης της παραπάνω προθεσμίας, επέρχεται απόσβεση της προσημείωσης με συνέπεια την απώλεια του σχετικού υπό αίρεση δικαιώματός τους.