ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ ΠΑΛΑΙΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΕΦΚΑ

Μετά την τροποποίηση του Ν. 4387/2016 (άρθρο 95), οι απαιτήσεις του ΕΦΚΑ για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών υπόκεινται σαφώς σε δεκαετή παραγραφή, που αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εκείνου, εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία, ανεξαρτήτως του χρόνου κατά τον οποίο οι απαιτήσεις αυτές βεβαιώθηκαν. Προκύπτει δε, από το άρθρο 6.3 του 4997/2022, την αιτιολογική έκθεση του ίδιου νόμου σχετικά με το άρθρο 6, αλλά και την εγκύκλιο 43/2022 του ΕΦΚΑ ότι η ισχύς της διάταξης για τη δεκαετή παραγραφή είναι αναδρομική και παραγράφει απαιτήσεις που γεννήθηκαν προ του νόμου του 2016 αλλά έχουν συμπληρώσει την προθεσμία παραγραφής των δέκα ετών.

Είναι, βέβαια, σημαντικό να τονιστεί ότι η προθεσμία των δέκα ετών, μετά την οποία παραγράφονται οι σχετικές αξιώσεις του ΕΦΚΑ, δεν πρέπει να διακοπεί από κάποιο διακοπτικό γεγονός. Τέτοιο γεγονός συνιστά, από από την 12/5/2016 κι εντεύθεν ( προγενέστερα καμία διάταξη νόμου δεν όριζε την απλή κοινοποίηση των καταλογιστικών πράξεων ως διακοπτικό γεγονός) η κοινοποίηση των καταλογιστικών πράξεων στον υπόχρεο. Περαιτέρω, σύμφωνα με την γνωμοδότηση του ΝΣΚ 146/2018 “η παραγραφή των αξιώσεων του Ι.Κ.Α./Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. διακόπτεται με την υποβολήν της σχετικής με την αξίωσιν διαφοράς εις την αρμοδίαν διοικητικήν αρχήν ή εις διοικητικόν δικαστήριον συμφώνως προς τον υπό της κατά παραπομπήν εφαρμοζομένης γενικής διατάξεως του άρθρου 269 ΑΚ προβλεπόμενον λόγον διακοπής της παραγραφής. 26. Αρμόδιαι διοικητικοί αρχαί – κατά την έννοιαν της διατάξεως του άρθρου 269 ΑΚ – είναι και αι τοπικαί διοικητικοί επιτροπαί του Ι.Κ.Α./Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. λόγω του ότι, ως έμμεσα συλλογικά όργανα νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, έχουν αρμοδιότητα παραγωγής εκτελεστών διοικητικών πράξεων και ασκούν εξουσίαν κατ΄ ιδίαν αυτών ελευθέραν κρίσιν και αυτοβουλίαν (διά την έννοιαν της διοικητικής αρχής ίδ. Σπηλιωτόπουλον εις «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου» έκδοσιν 14ην αριθμ. 112 σελ. 126 και Τάχον «Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο» τρίτην έκδοσιν σελ. 161 όπου και περαιτέρω παραπομπαί εις την νομολογίαν)”. Σε περίπτωση που υπάρξει ένα τέτοιο γεγονός τότε η παραγραφή διακόπτεται και ματαιώνεται ο χρόνος, που διανύθηκε μέχρι το διακοπτικό γεγονός. Η προθεσμία εκκινεί από την αρχή μετά το πέρας της διακοπής.

Υπάρχει, επίσης, περίπτωση η προθεσμία παραγραφής να ανασταλεί. Σε μία τέτοια περίπτωση η προθεσμία σταματάει να υπολογίζεται όσο διαρκεί ο λόγος της αναστολής. Η εγκύκλιος 43/2022 του ΕΦΚΑ ξεκαθαρίζει ότι εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις του άρθρου 137 του ν. 4270/2014, που προβλέπει επί λέξει:

“1. Η παραγραφή των απαιτήσεων του Δημοσίου, πλην εκείνων για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013), αναστέλλεται για τους λόγους που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία.

2. Η παραγραφή αυτή αναστέλλεται επίσης:

α. Για χρονικό διάστημα ίσο με το χρόνο για τον οποίο είχε χορηγηθεί στον υπόχρεο ή σε συνυπόχρεο, κατά την τελευταία διετία της παραγραφής, αναστολή πληρωμής του χρέους του ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής είτε με νόμο είτε με δικαστική απόφαση είτε με πράξη της αρμόδιας αρχής, που εκδίδεται ύστερα από αίτηση του υπόχρεου, ανεξάρτητα αν έχει συμμορφωθεί ή όχι εν όλω ή εν μέρει ο υπόχρεος.

β. Για χρονικό διάστημα ίσο με το χρόνο κατά τον οποίο έχει εμποδιστεί το Δημόσιο να επιδιώξει την είσπραξη του χρέους με αναγκαστικά μέτρα, λόγω αναστολής εκτέλεσης που έχει χορηγηθεί με διάταξη νόμου. Στις περιπτώσεις αυτές (α΄ και β΄), η παραγραφή συνεχίζεται μετά τη λήξη της αναστολής της και σε καμία περίπτωση δεν συμπληρώνεται πριν περάσει ένα (1) έτος από τη λήξη είτε της αναστολής πληρωμής ή της παραβιάσεως της υποχρέωσης τμηματικής καταβολής, είτε της αναστολής λήψης των αναγκαστικών μέτρων αντίστοιχα.

γ. Κατά τη διάρκεια ανηλικότητας του οφειλέτη ή και δύο (2) έτη μετά την ενηλικίωση αυτού, αν η κληρονομία στερείται ενεργητικού, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη κηδεμόνα ή επιτρόπου του ανηλίκου.

3. Ο χρόνος της παραγραφής κάθε απαίτησης του Δημοσίου παρατείνεται για δύο (2) έτη, σε περίπτωση που ο οφειλέτης κατά την τελευταία διετία του χρόνου της παραγραφής διέμεινε στο εξωτερικό για χρόνο μεγαλύτερο του μηνός, συνεχόμενα ή μη.

4. Σε περίπτωση δικαστικής αμφισβήτησης από οποιονδήποτε είτε του νόμιμου τίτλου γενικά της απαίτησης του Δημοσίου είτε της νομιμότητας της βεβαίωσης αυτής με στενή έννοια είτε της για οποιονδήποτε λόγο εγκυρότητας πράξης της αναγκαστικής εκτέλεσης προς είσπραξη απαίτησης του Δημοσίου (διοικητικής εκτέλεσης), η προβλεπόμενη παραγραφή της απαίτησης του Δημοσίου προς βεβαίωση (με ευρεία έννοια) ή προς είσπραξη της βεβαιωμένης απαίτησής του αναστέλλεται μέχρι την έκδοση επί της δικαστικής αυτής διένεξης τελεσίδικης δικαστικής απόφασης και δεν συμπληρώνεται σε κάθε περίπτωση πριν από την πάροδο ενός (1) έτους από την, με επιμέλεια των αντιδίκων του Δημοσίου, κοινοποίηση με δικαστικό επιμελητή στον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ή του Τελωνείου και τον Υπουργό Οικονομικών της τελεσίδικης δικαστικής απόφασης.“

Το γραφείο μας αναλαμβάνει τον έλεγχο τυχόν παραγραφής αξιώσεων του ΕΦΚΑ και τη διαδικασία διαγραφής τους.

Το άρθρο αυτό επιμελήθηκε κατά πρώτον ο συνεργάτης μας κ. Σπυρίδων Τσατσαράγκος